Het Doula-effect

‘Doula’ betekent dienende vrouw, een oud grieks woord. Een doula is een soort bevallingscoach, ze speelt een ondersteunende rol tijdens de zwangerschap en bij de geboorte. Ze helpt de weeën te verlichten en geeft de moeder zelfvertrouwen. Wat het effect van een doula op het verloop van de bevalling is wordt hieronder uitgelegd.

Het doula-effect is ontdekt door twee kinderartsen, Dr. Marshall Klaus en Dr. John Kennell. Deze twee kinderartsen wilden een onderzoek doen naar hechting tussen de moeder en het kind in het postpartum-stadium. Zij vroegen studenten de vrouwen te observeren na hun bevalling en hun bevindingen te noteren. Het aantal aanrakingen, het aantal keer aankijken, het stemgebruik van de moeder, dat soort dingen. Tijdens het doornemen van de gevonden observaties viel één ding op. Bij één studente waren de observaties namelijk heel anders dan alle andere. De moeders die door deze studente waren geobserveerd hadden een betere hechting met hun kind. Bovendien was bij deze moeders de bevalling veel makkelijker gegaan, korter van duur, met minder complicaties en minder ingrepen. De kinderartsen waren hierdoor zo geïntrigeerd dat ze de studente bij zich riepen en haar vroegen naar een verklaring voor deze afwijkende resultaten. De studente moest toen wel bekennen dat ze zich niet aan de opdracht had gehouden. In plaats van pas na de bevalling te gaan observeren, was zij al tijdens de bevalling bij de vrouwen in de kamer gaan zitten. Ze wilde heel graag zien hoe een bevalling zou verlopen en had de vrouw alleen maar af en toe een bemoedigende blik toegeworpen, verder niet. De stille aanwezigheid van deze studente was al voldoende voor de vrouwen om meer vertrouwen te hebben in zichzelf. Het onderzoek naar hechting was hiermee niet meer bruikbaar, MAAR de kinderartsen hadden wel een enorme ontdekking gedaan: “het doula-effect”.

Een recent onderzoek uitgevoerd door Hodnett, E.D. et al. (2007) bevestigd deze resultaten. Hun onderzoek onder meer dan 13.000 vrouwen wees uit dat de continue steun van bijvoorbeeld een doula de volgende effecten heeft: kortere duur van de bevalling, meer spontane vaginale bevallingen, minder gebruik van pijnbestrijding en meer tevredenheid met de bevalling. Deze effecten waren voornamelijk aanwezig wanneer de steun gegeven werd door iemand van buiten het ziekenhuis, het een vrouw betrof, de aanstaande moeder al vroeg tijdens de bevalling werd gesteund en wanneer de epiduraal niet standaard aangeboden werd. Uit nieuwe onderzoeken blijkt bovendien dat continue steun tijdens de bevalling een verhoogde oxytocine-aanmaak tot gevolg heeft. Hierdoor zijn o.a. de weeën krachtiger en effectiever. Verder bleek dat wanneer de doula een kwartiertje ging pauzeren het effect nagenoeg verdween. Dit onderstreept het belang van kwalitatief goede zorg tijdens de bevalling. Ook wordt door de steun van een vrouw de gevolgen van stress teniet worden gedaan door de hoge oxytocine afgifte (bron: Geary DC, Klein LC, Taylor SE)

Geen medische inslag, maar ZIJN
[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=jvmB96cRnaU&list=PL33AAC6DA69FDC6E0&index=25&feature=plpp_video]Een kraamverzorgende of verloskundige heeft een heel andere rol dan de doula. Een doula komt wanneer de vrouw dat wenst en blijft zolang als nodig is. Een verloskundige of kraamverzorgende komt en blijft pas bij een bepaalde mate van ontsluiting. Een doula verricht ook geen medische handelingen, daarin zijn zij niet getraind. De zorg bestaat voornamelijk uit het geven van emotionele ondersteuning gecombineerd met bijvoorbeeld massagetechnieken, ademhalingsoefeningen, suggesties voor een betere houding en dergelijke. Een goede doula werkt daarnaast vooral vanuit haar intuïtie en voelt precies aan waar de vrouw behoefte aan heeft. Zij is vooral aanwezig als een niet-aflatende bron van vertrouwen en steun. Iets wat cruciaal is voor het vertrouwen van zowel de vrouw als haar partner.